Saturday, January 25, 2014

ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာလံုျခံဳမႈကို ဤမွ်ေလာက္ တန္ဖိုးၾကီးၾကီး ေပး၀ယ္ေနရျပီလား

ေလာေလာဆယ္ စိတ္ထဲမွာ အေတြးေတြးမိေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလး တစ္ခုရွိတယ္။ ျဖစ္ပ်က္ၾကံဳေတြ႔ေနတာေတြကေန တဆင့္ မေတြးေတာ့ပဲ ေနခ်င္ေပမယ့္ ေခါင္းထဲ အေျဖရွာေနမိတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးပါ။ တစ္ခုကေတာ့ ... ခုကာလေတြမွာ ၾကံဳေတြ႔ေန ၾကားေန နားေထာင္ခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္ေလးကေန ေတြးျဖစ္တာပါ။
တေလာက အသိသူငယ္ခ်င္းကေလးမေလးတစ္ေယာက္က ရင္ဖြင့္တယ္ …. သူ႔ခ်စ္သူက သူန႔ဲခ်စ္တာ ၁၂ ရွိျပီ။ သူမသိဘဲ ေနာက္ထပ္ ခ်စ္သူေလးတစ္ေယာက္ ထားထားတာလည္း ၆ ႏွစ္ရွိျပီတဲ့။ ကေလးမေလးက ခ်စ္စရာ ေကာင္မေလး ေသးေသးေကြးေကြး .. ပညာလည္း အတိုင္းတာတစ္ခုထိတတ္တယ္။ ဟိုဘက္က တစ္ေယာက္က ေသခ်ာမသိဘူး။ လွတယ္.. သြက္လက္ခ်က္ခ်ာတယ္လို႔ ေျပာတာၾကားရတယ္။ တိုတုိေျပာရရင္ အဲဒီလို ၃ေယာက္ တစ္ဇာတ္ျဖစ္ေနတာေတြကို သိသြားတယ္ေပါ့။ ဒီေတာ့ အမ်ိဳးသားက ကေလးမေလးကို ေျပာတယ္။

 "မင္းက ငါ့ဘ၀ကို ဘယ္ေလာက္ အေထာက္အပ့ံျပဳႏိုင္မွာလဲ .. ငါ့ဘ၀ကို (ရုပ္၀တၳဳ၊ အခြင့္အလန္း အားျဖင့္) ပိုျပီး အေထာက္အပ့ံေပးႏိုင္တဲ့လူကို ငါေရြးခ်င္တယ္.. ငါပင္ပန္းေနျပီ …."

ဒီစကားမ်ိဳးကို ကၽြန္မ ဘယ္လိုမွ ထူးဆန္းျပီး မခံစားရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ယေန႔ေခတ္ ခုေနာက္ပိုင္း ကၽြန္မျဖတ္သန္းေနတဲ့ ေန႔ရက္ေတြထဲမွာ ဒီလို ျဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြကို ၾကားျမင္ရမႈ ပိုစိတ္လာတာေတာ့ အမွန္ပါ။ ကၽြန္မ စဥ္းစားမိတာက Gender ရႈေထာင့္ေလးပါ။ ဒီမွာ ကၽြန္မျမင္တာကို မိန္းမထုဘက္ကလည္းမဟုတ္၊ ေယာက်ၤားထုဘက္ကလည္း မဟုတ္တဲ့ ေတြးေခၚမႈေလးနဲ႔ Gender ကို သံုးသပ္ၾကည့္မိတာပါ။

အထူးသျဖင့္ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ "ရွင္ကၽြန္မဘ၀ကို ဘယ္လိုထားႏိုင္မွာမို႔လဲ" ဆိုတဲ့ စကားမ်ိဳးေျပာလာခဲ့ရင္ ဘယ္သူမွ ေထြထူးျပီး ခံစားမိမယ္မထင္ပါဘူ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီးဆိုတာ အားႏြဲ႔တယ္၊ မွီခိုသူ၊ အိမ္ေထာင္ဦးစီးကို ကိုးကြယ္သူ၊ စသျဖင့္ ဘာသာေရးရာ၊ ယဥ္ေက်းမွႈေရးရာ၊ လူမႈေရးရာအျဖစ္ ေခါင္းထဲ၀င္ျပီးသားျဖစ္ေနတဲ့ norm ေတြရွိေနျပီးသားလို႔ ကၽြန္မယူဆပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ အတူတကြ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ၾကာတဲ့အခါမွာလည္း က်ားနဲ႔မ သူဟာသူ ဟန္ခ်က္ညီညီ ခြဲေ၀ယူရတဲ့ တာ၀န္နဲ႔ ၀တၱရားေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြထဲမွာ ေရွးယခင္ကဆို ေယာက်ၤား အဓိက ၀င္ေငြရွာသူျဖစ္မယ္၊ မိန္းမက အိမ္ေထာင္မႈကို အဓိက ထိန္းထိမ္းစီမံရသူျဖစ္မယ္။ သားသမီးေတြကို အနီးကပ္ ပိုျပီးေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ၀တၱရားရွိတဲ့သူ rationally အမ်ားအားျဖင့္ ရွိေနတတ္ၾကပါတယ္။ ယခုေခတ္ေတြမွာ  ေခတ္ရဲ႕ demand လုပ္မႈအရ က်ားေရာမေရာ အဓိက ၀င္ေငြရွာရသူေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကတာ ေတြ႔လာရပါမယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း ယူရတဲ့ တာ၀န္၀တၱရားပိုင္းမွာေတာ့ မ်ားစြာေျပာင္းလဲျခင္းမရွိဘဲ norm ေတြအရသာ ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ ယခုကၽြန္မခံစားေရးေနတာကို ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔သာ ခံစားၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဆက္ရရင္ .. က်ားေရာမပါ အဓိက ၀င္ေငြရွာသူေတြ ျဖစ္လာေသာ္ျငားလည္း ဘယ္ေယာက္က်ားမွ သားသမီးကို ကရိကထခံ ရင္အုပ္မကြာ ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ တာ၀န္မ်ိဳး ေျပာင္းလဲယူတာျခင္းမ်ိဳး၊ ေဆးေၾကာ ေလွ်ာ္ဖြတ္ စီမံစတာေတြ သာတူညီမွ် တာ၀န္ခြဲေ၀ ယူလာျခင္းမ်ိဳး ထင္ရွားသည့္ ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ိဳး မေတြ႔မိေသးပါ (ရွိေတာ့ရွိမွာပါ အမ်ားအားျဖင့္ဆိုလိုျခင္းပါ)။ ဒီကိစၥကို ဆက္လက္သံုးသပ္မည္ဆုိပါလွ်င္ ေအာက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ အမ်ိဳးသားမ်ား ဘာေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳလိုၾကသလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို ထည့္စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္အမ်ိဳးသားမ်ား အိမ္ေထာင္ျပဳလိုၾကသနည္း
ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည္မွာ (ကၽြန္မသည္ အမ်ိဳးသားမဟုတ္ျခင္းေၾကာင့္ ကၽြန္မယူဆခ်က္ ရာႏႈန္းျပည့္မွန္ခ်င္မွ မွန္မွာပါ။ ေယဘုယ်သေဘာကို စဥ္းစားၾကည့္တာပါ)
  • စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖည့္ဆည္းမႈ (ထိုအထဲတြင္ ေသြးသားလိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ျပဳစုမႈ ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ယုယမႈ စတာေတြပါမွာပါ)
  • မိသားစုဘ၀ႏွင့္ မိမိေနာင္ေရး
ဘာေၾကာင့္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အိမ္ေထာင္ျပဳလိုၾကသနည္း
  • အားကိုးလိုမႈ
  • စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖည့္ဆည္းမႈ (ဒီေနရာမွာ အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတာေတြအျပင္ ရာခိုင္ႏႈန္းအမ်ားဆံုး ပါ၀င္တဲ့လိုအပ္ခ်က္ကေတာ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လံုျခံဳမႈပါ။ ဒီကိစၥကို ဒီထက္ပိုေရးရင္ အမ်ိဳးသမီးထုကို သစၥာေဖာက္ရာမ်ားက်မလား ..) ဒီစိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လံုျခံဳမႈက ေယာက္က်ားေတြေရာ မလိုဘူးလားဆိုလိုပါတယ္ .. ဒါေပမယ့္ ဒီဂရီက မိန္းမေတြမွာ ပိုတယ္လို႔ ကၽြန္မယူဆပါတယ္
  • မိသားစုဘ၀ႏွင့္ မိမိေနာင္ေရး
ဒါေတြအျပင္ တျခားအခ်က္မ်ားစြာလည္း ရွိဦးမွာပါ။ ကၽြန္မဒီမွာ အဓိက အခ်က္ေတြ ေလာက္ပဲ ေရးထားပါတယ္။ ကၽြန္မ အခ်စ္ကိုဘာလို႔ ထည့္မေရးလည္းဆိုရင္ အခ်စ္ဆိုတာ  မိမိရဲ႔ စိတ္ခံစားခ်က္၊ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္မႈ၊ ခံယူမႈ၊ exposure၊ အခြင့္အေရးေပးမႈ စတဲ့ မ်ားစြားေသာ အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳးက curve လုပ္လုိက္တဲ့ အရာတစ္ခုလို႔ ကၽြန္မယူဆတဲ့အတြက္ အထက္မွေျပာထားတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ သူ႔အလိုလို ပါသြားမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ … ကၽြန္မ အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အမ်ိဳးသားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ဘာေၾကာင့္ အတူတကြေနထိုင္ အိမ္ေထာင္ျပၾကသလဲဆိုတဲ့အခ်က္ေတြဟာ ကၽြန္မေျပာခဲ့တဲ့ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ က်ား၊ မ social norm ေတြအေပၚမွာ တည္ျပီး အေျဖထုတ္ထားတာပါ။
အခု အဲဒီ Norm ေတြ ေျပာင္းလာတာကို ကၽြန္မ ပထမဆံုး ေျပာခဲ့တဲ့ ဥပမာမွာ အလားတူ သာဓကေတြမွာ ျမင္လာရပါျပီ။ အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္ ဘာေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳလိုသလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ထဲမွာ အားကိုးလိုမႈနဲ႔ အခြင့္အလန္း opportunity ဆိုတာ ပါလာပါျပီ။ သို႔ေသာ္ တာ၀န္ယူမႈနဲ႔ ၀တၱရားေတြမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားအလုပ္၊ အမ်ိဳးသမီးအလုပ္ဆိုတာေတြရွိေနတုန္းပါပဲ။ အလုပ္သြားရတာခ်င္း၊ ၀င္ေငြရွာရတာခ်င္းအတူတူ ခ်က္ျပဳတ္ျပင္ဆင္၊ ေလွ်ာက္ဖြတ္၊ သားသမီးရင္အုပ္မကြာ ထိန္းေက်ာင္း စတဲ့တာ၀န္ေတြက အမ်ိဳးသမီးေပၚ အဆမ်ားမ်ား ရွိေနဆဲပါပဲ။
ဒီေတာ့ ကၽြန္မ Gender ရႈေထာင့္ကေန စဥ္းစားတာလည္းမဟုတ္၊ humanitarian ရႈေထာင့္ကေန စဥ္းစားတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ေတြးမိတာေလးတစ္ခု မွ်ေ၀ခ်င္ပါတယ္။ အမ်ိဴးသမီးျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ိဳးသားျဖစ္ျဖစ္၊ လူသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ မိမိရဲ႕ အခြင့္အလန္းနဲ႔ အားကိုးလုိမႈ၊ တက္လမ္း၊ အနာဂတ္ စတာေတြကို ထြင့္သြင္းစဥ္းစားတာဟာ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္တာဟာ .. စဥ္းစားခြင့္၊ တြက္ခ်က္ခြင့္ ရွိတယ္လို႔ ကၽြန္မယူဆပါတယ္။ မည္သည့္လူသားမဆို rationally မိမိဘို႔ရာ မိမိအတၱအတြက္ရာ စဥ္းစားပိုင့္ခြင့္ right ရွိတယ္လို႔ ကၽြန္မယူဆပါတယ္။ ဒီအထိ မွ်တပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လူသားဆန္တဲ့ပဲ ေျပာမလား၊ ႏွလံုးရည္ ျပည့္၀တဲ့ပဲေျပာမလား လူသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ၊ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား၊ နားလည္မႈ၊ အျပန္အလွန္မွီခိုအားထားမႈ၊ အေပးအယူ၊ ျမန္မာစကားပံုေလးနဲ႔ေျပာရင္ "ေမာင္တစ္ထမ္း.. မယ္တစ္ရြက္ေပါ့ေလ" .. စတာေလးေတြ ရွိကိုရွိရမွာျဖစ္တယ္… မရွိခဲ့ဘဲ social norm ေတြအရ division of duties and responsibilities မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ အဆမ်ားမ်ား ကဲေနဦးမယ္ဆို တရားမွ်တမႈ fair မျဖစ္ေတာ့ဘူးလို႔ ကၽြန္မယူဆပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အမ်ိဳးသားအေပၚ division of duties and responsibilities ေတြ ကဲေနခဲ့မယ္ဆိုရင္လည္း တရားမွ်တမႈ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။
ကၽြန္မတို႔အေဖအေမေတြ၊ ဘိုးဘြားေတြ ေခတ္ေတြတုန္းကထက္ ဒီေန႔ေခတ္မွာ အခုလို ကိစၥရပ္ေတြ ပိုမိုမ်ားမ်ား ေတြ႔လာရပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔အေဖအေမေတြ ဘိုးဘြားေတြေခတ္မွာ အိမ္ေထာင္ျပဳမယ္ဆို၊ မိန္းမတစ္ေယာက္ယူမယ္ဆို ကိုယ္က ဘယ္လိုလုပ္ကိုင္ေကၽြးမွာလည္း သားမွတ္မွတ္ မယားမွတ္မွတ္ စသျဖင့္ ေတြးေတာ စဥ္းစားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီေခတ္မွာလည္း ဒါမ်ိဳးမရွိဘူးလားဆိုေတာ့ ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မ သူငယ္ခ်င္းေလးေတြထဲမွာေတာင္ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ သို႔ေပးမည့္ အရင္ေခတ္ထက္ အေတြ႔နည္းလာပါတယ္။
ဒီစာေလးမွာ ကၽြန္မအဓိက ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ Gender ခြဲျခားတာ ရွိလားလုိ႔ က်ားမ ေရးရာ ပညာရွင္ေတြက မၾကာခဏ ေမးခြန္းထုတ္ထုတ္တတ္ၾကပါတယ္။ တျခားေသာ အစြန္းေရာက္ႏိုင္ငံေတြလို က်ားမ ခြဲျခားျခင္းမ်ိဳး အထင္အရွား မျမင္ရပါဘူး။ ရွိပါတယ္။ ဘယ္လိုပါလို႔ အလြန္ေျပာရခက္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ကၽြန္မအခုေပးခဲ့တဲ့ သာဓကေလးမွာ က်ားမ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္း စံတိုင္းတာခ်က္ေတြ ေရြးလ်ားေျပာင္းလဲလာေပမယ့္ လူမႈေရးအရ အျမစ္တြယ္ျပီးျဖစ္တဲ့ က်ားမ social norm ေတြ proportionally အဆတူ ေျပာင္းလဲမလာဘူးဆိုရင္ မွ်တမႈမရွိဘဲ က်ားမခြဲျခားမႈက အခိုင္အမာ ရွိေနမွာပါ။ ဒီ တရားမမွ်တမႈရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ impact ေတြကို ေရတိုမွာ ထင္သာျမင္သာမျမင္ရေပမယ့္ ေရရွည္မွာ အထင္အရွားေတြ႔ျမင္ရမွာပါ။

ဒီမွာ ကၽြန္မ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ေရာ စမ္းစစ္ေလ့လာသူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ပါ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေမးခြန္းထုတ္မိတဲ့ ေမးခြန္းေလးေတြရွိပါတယ္ ….
(၁) အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ အိမ္ေထာင္ျပဳမႈ စံလိုအပ္ခ်က္ ေျပာင္းလဲလာျခင္းက ေခတ္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈလား.. ကၽြန္မတို႔ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ မွီခိုလိုမႈ dependency တိုးျမင့္လာျခင္းလား (သို႔) အမ်ိဳးသားမ်ားရဲ႕ ႏွလံုးရည္၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာပိုင္းဆုိင္ရာ vulnerability ျဖစ္လာျခင္းလား (သို႔) ေစ်းကြက္သေဘာအရပဲဆိုမလား unbalanced population growth အရလို႔ပဲေျပာမလား ေရြးခ်ယ္ရန္ အမ်ိဳးသမီးထုအေရအတြက္ မ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္လား........
(၂) ဥပမာ- အဓိက ၀င္ေငြရွာရမႈ (သို႔) အခြင္းအလန္းကို ျဖည့္စြမ္းေပးရမႈ တာ၀န္ဟာ အမ်ိဳးသမီးေရာ အမ်ိဳးသားမွာပါ သာတူညီမွ် ထမ္းေနရတဲ့အခ်ိန္ .. smart လည္းျဖစ္ရမယ္ sharp ျဖစ္ေအာင္ၾကိဳးစားရမယ္ social norm ေတြအရ တျခားေသာ တာ၀န္၀တၱရားေတြကိုလည္း မယား၀တၱရားငါးပါးနဲ႔အညီ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က ပိုထမ္းေနရဦးမယ္ဆို .. ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ မိမိ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လံုျခံဳမႈတစ္ခုကို ဤမွ်ေလာက္ တန္ဖိုးၾကီးၾကီး ေပး၀ယ္ေနရျပီလား …………..

တနလၤာေန႔

(ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ..
ဒီ post ကို မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ထိခိုင္ေစလိုေသာ၊ ျပစ္တင္ေျပာဆိုလိုေသာ ဆႏၵျဖင့္ ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ ကၽြန္မခံစားစမ္းစစ္မႈတစ္ခုအား ရိုးရိုးသားသား မွ်ေ၀လိုျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ဒီအေၾကာင္းအရာမွာ ေယာက်ၤားေတြကိုခ်ည္းေျပာခ်င္လို႔ေရးတာမဟုတ္ပါဘူး .. ဘယ္ေလာက္တန္ဖိုးေပးျပီး ေပး၀ယ္မယ္မ၀ယ္ဘူးက အဲဒီ မိန္းကေလးရဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈအေပၚပဲ မူတည္တာပါ .. ကိုယ္ဘာအတြက္အသက္ရွင္မလဲနဲ႔ ဘယ္လိုေနထိုင္သြားမလဲကို စဥ္းစားေစခ်င္တာပါ .. ကၽြန္မက က်ားရယ္ မရယ္ သိပ္ခြဲမျမင္ပါဘူး လူသားေတြအျဖစ္ပဲၾကိဳးစားျမင္ပါတယ္ .. )
ဇူလိုင္ ၉ ၂၀၁၂

No comments: